اکتبر 2018 - طراحان پایازیست سپید

توافق پاریس که در دسامبر ۲۰۱۵ بین ۱۹۶ دولت عضو در جریان COP21 پذیرفته شد، به دنبال آنست که با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای توسط دولت‌های عضو، میزان افزایش دمای متوسط جهانی کره زمین را در سطحی به مراتب کمتر از ۲ درجه سانتیگراد (بالاتر از دمای متوسط دوره پیش-صنعتی) نگاه دارد، و اینکه دولت های عضو تلاش کنند این افزایش را محدود به ۱٫۵ درجه سانتیگراد کنند، چرا که این محدودیت ریسک ها و تأثیرات تغییرات اقلیم را به مراتب کاهش خواهد داد. در همان زمان دانشمندان معتقد بودند که کاهش مورد نظر گازهای گلخانه‌ای به ۵۵ گیگاتن در سال ۲۰۳۰ به گونه‌ای است که کم‌هزینه‌ترین مسیر را برای محدود کردن افزایش دما به کمتر از ۲ درجه سانتیگراد دنبال نمی کند. به عبارت دیگر هزینه عواقب زیست‌محیطی این کاهش کُند، به مراتب بیشتر از هزینه‌ای است که با دنبال کردن یک روند سریعتر (مثلاً ۴۰ گیگاتن در ۲۰۳۰) تحمیل خواهد شد.

در نشستی که از ۱ تا ۵ اکتبر ۲۰۱۸ در اینچئون کره جنوبی برگزار شد و گزارش آن در ۸ اکتبر منتشر گردید، دانشمندان گزارش دادند که عواقب افزایش ۲ درجه ای دما به مراتب شدیدتر از آنست که در گزارش سال ۲۰۱۳ (که مبنای توافق پاریس بود) در مقایسه با افزایش ۱٫۵ درجه ای دما مطرح شده بود. لذا امید آن می‌رود که در جلسه متعاقبی که در ماه دسامبر در لهستان برگزار خواهد شد، این یافته‌ها تبدیل به راهکارهای عملی شوند.

از جمله یافته هایی که طی سال های اخیر دانشمندان را نگران‌تر از پیش کرده و در گزارش ۸ اکتبر مطرح شده، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

محدود کردن افزایش گرمایش جهانی به ۱٫۵ درجه به جای ۲ درجه باعث می شود که ۴۲۰ میلیون نفر کمتر در معرض موج مکرر گرمای شدید قرار گیرند.
شدت باران های سنگین در مناطق شمالی با افزایش ۱٫۵ درجه ای به مراتب کمتر از شدت یافتن این بارش ها در شرایط ۲ درجه افزایش دما خواهد بود.
در شرایط ۱٫۵ درجه افزایش دما، سیستم های انسانی و طبیعی در معرض ریسک کمتری قرار می‌گیرند و توانایی سیستم‌های مزبور برای سازگاری افزایش می یابد که این امر، مزایای زیادی برای اکوسیستم‌های تالابی، ساحلی، اقیانوسی (شامل مرجان ها و …)، سیستم‌های آب شیرین، سیستم‌های تولید غذا، سلامت، گردشگری، سیستم‌های انرژی و حمل و نقل خواهد داشت.
افزایش نیم درجه ای فوق باعث تشدید ریسک های مرکب می شود که با خود خطرات جدیدی را ایجاد می‌کنند و مناطق جدیدی را درگیر می کنند، به خصوص جزایر و جمعیت‌های آسیب پذیر بیشتر در معرض ریسک قرار می‌گیرند.
در شرایط ۲ درجه افزایش، هر ۱۰ سال احتمال ذوب کامل یخ‌های قطبی در یکی از تابستان ها وجود دارد در حالیکه در حالت افزایش ۱٫۵ درجه هر ۱۰۰ سال ممکن است این اتفاق بیفتد.
افزایش سطح متوسط جهانی اقیانوس‌ها تا پایان قرن، برای حالت ۱٫۵ درجه افزایش دما، ۱۰ سانتیمتر کمتر از حالتی است که دما ۲ درجه افزایش پیدا کند.
درصد گیاهان و جانورانی که بیش از نیمی از منطقه جغرافیایی خود را به خاطر افزایش ۱٫۵ درجه دما از دست می‌دهند نسبت به حالت ۲ درجه بین ۵۰ تا ۶۶ درصد کمتر است. همچنین ریسک اتفاقاتی مثل آتش سوزی جنگل ها، حمله گونه‌های مهاجم، آفات و بیماری ها در حالت ۱٫۵ درجه به مراتب کمتر از حالت ۲ درجه است.
مساحت مناطقی که در معرض تحول اکوسیستمی هستند در حالت ۱٫۵ درجه حدوداً نصف حالت ۲ درجه است. در افزایش دمای فراتر از ۱٫۵ درجه مناطق کویری و خشک در حوزه مدیترانه و خاورمیانه به گونه‌ای گسترش می‌یابد که در ۱۰۰۰۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
همچنین این افزایش دما همراه با اثرات منفی فراوانی در مناطق مرتفع است. به خصوص جنگل‌های تندرا در ارتفاعات در معرض ریسک‌اند به‌گونه‌ای که درختچه‌ها در حال گسترش به مناطق تندرا هستند.
محدود کردن افزایش دما به ۱٫۵ درجه از ذوب حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع از یخکره (Permafrost) نسبت به حالت ۲ درجه جلوگیری می کند.
در اکوسیستم‌های اقیانوسی با افزایش دمای ۱٫۵ درجه تغییرات دمای آب باعث جابجایی گونه‌های مختلف دریایی به عرض‌های جغرافیایی بالاتر می شود اما گونه‌هایی که توانایی جابه‌جایی کمتری دارند، مانند مرجان ها و جنگل‌های دریایی، با افزایش دمای بیش از ۱٫۵ درجه بین ۷۰ تا ۹۰ درصد جمعیت آنها از بین می‌رود.
ریسک کاهش تولید اقیانوس‌ها، جابه‌جایی گونه‌ها و تخریب اکوسیستم‌ها، از بین رفتن ماهیگیری در عرض‌های پایین‌تر و تغییرات شیمیایی اقیانوس‌ها (مانند اسیدی شدن، کمبود اکسیژن، و مناطق مرده) در حالت ۱٫۵ درجه به مراتب کمتر از حالت ۲ درجه است.
نگاه داشتن افزایش دما در حد ۱٫۵ درجه موجب می‌شود که درصدی جمعیتی از جهان که از کمبود آب رنج می‌برند، نسبت به حالت ۲ درجه نصف شود.
در حالت ۱٫۵ درجه نسبت به حالت ۲ درجه افزایش، اثرات تغییر اقلیم بر محصولات کشاورزی و مواد مغذی آنها کاهش می‌یابد که اثرات اقتصادی مخرب آن برای بسیاری از مناطق کمتر خواهد بود.
ریسک کمبود غذا در اروپا، مدیترانه، خاورمیانه، آمریکای جنوبی و آفریقا در حالت ۲ درجه نسبت به حالت ۱٫۵ درجه شدیدتر است.
ماهیگیری در شرایط افزایش ۱٫۵ درجه با توجه به اسیدی شدن و گرم شدن آب دریاها به‌خصوص در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر با توجه به بستگی آنها به زیستگاه‌های دریایی مثل مرجان‌ها، گیاهان کرانه زی، علف‌ها و جنگل‌های دریایی، در معرض کاهش است، که این امر در ۲ درجه تشدید می شود و امنیت غذایی و زندگی در سواحل و صنایع مربوطه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
تقریباً تمام مسیرهای جلوگیری از افزایش دما به بیش از ۱٫۵ درجه شامل تغییرات کاربری زمین خواهد بود. غالباً برای جلوگیری از افزایش دمای بیش از ۱٫۵ درجه از روش‌هایی نظیر حذف دی اکسید کربن (Carbon Dioxide Removal or CDR) استفاده می‌کنند که از میزان بالایی از بیوانرژی و جذب و ذخیره کربن (Bioenergy with Carbon Capture and Storage or BECCS) یا جنگلکاری (Afforestation/Reforestation or AR) استفاده می‌شود.
اجرای BECCS یا AR در سطح وسیع می تواند اثرات نامطلوب زیادی به‌لحاظ تنوع زیستی و تولید غذا داشته باشد که این امر بستگی به روشهای محافظت از ذخیره کربن زمین و محدود کردن گسترش کشاورزی برای حفاظت از اکوسیستم‌های طبیعی و پتانسیل افزایش بهره‌وری کشاورزی دارد.
اثرات CDR گسترده می‌تواند با متنوع‌سازی گزینه‌های CDR و به‌کارگیری یک سیاست جامع برای مدیریت زمین و نیز کاهش تقاضا برای زمین از طریق تغییر روش زندگی و رژیم تغذیه کاهش داده شود.
گرمایش جهانی بر سلامتی انسان اثرات نامطلوبی دارد و این امر در شهرها به دلیل وجود جزیره گرمایی تشدید می‌شود. تغییر ۲ درجه ای دما این اثرات نامطلوب را تشدید می‌کند.
نشان داده شده که با افزایش دمای جهانی، مهاجرت از مناطق کشاورزی و روستاها تشدید می‌شود و این امر در فاصله ۱٫۵ تا ۲ درجه نیز تداوم خواهد یافت
با ۲ درجه افزایش دما رشد اقتصادی برای بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه پایین تر خواهد بود و این تفاوت میزان رشد در کشورهای با درآمد کم یا متوسط بیشتر خواهد بود. در صورت توقف افزایش به ۱٫۵ درجه می توان خسارت‌های اقتصادی را نیز محدود کرد.
خطرات اقلیمی نظیر سیل‌های ساحلی و اثرات آن بر جمعیت، تأسیسات، سرمایه‌ها، تنش آبی و ریسک های مرتبط با اکوسیستم های دریایی و مشاغل مرتبط مانند توریسم هنگام افزایش دما از ۱٫۵ درجه به ۲ درجه تشدید خواهد شد و امکان سازگاری کاهش یافته و خسارت‌ها افزایش خواهد یافت. مهاجرت از مناطق کم ارتفاع مانند جزایر و نقاط ساحلی برای بهبود شرایط زندگی و به دلیل بالارفتن ارتفاع سطح دریا یا تغییر درصد نمک آب دریا و یا اسیدی شدن آن تشدید می شود.
از زمان AR5(گزارش ارزیابی منتشر شده در سال ۲۰۱۳) سطح ریسک ناشی از افزایش دمای ۲ درجه‌ای در اغلب موارد نگران کننده، به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته و این به دلیل مشاهدات و یافته‌های جدید علمی است که از آن زمان تا کنون به دست آمده است.

افزایش دمای متوسط جهانی در سال ۲۰۱۷ از مرز ۱ درجه سانتیگراد عبور کرده است. باتوجه به شتابی که در توسعه ناپایدار همچنان وجود دارد، کُند کردن سرعت این فرایند و عکس کردن جهت آن نیازمند به‌کارگیری مؤثر و بیش از پیش خرد جمعی اهالی این نقطه آبی کمرنگ (یعنی کره زمین) است. با نگاهی به موارد فوق می‌توان دریافت که نشان کردن ۲ درجه سانتیگراد، جهان را با اثراتی مواجه خواهد کرد که یا غیر قابل برگشتند و یا تنها با هزینه‌های سنگین می‌توان آنها را جبران کرد. از یافته‌های دانشمندان می‌توان چنین فهمید که نشان کردن ۱٫۵ درجه سانتیگراد کم‎ هزینه تر است. به‌نظر می‌رسد اهالی پاریس ۲۰۱۵ لازم است در تعهداتشان تجدید نظر کنند.