برنامه اجرایی مدلسازی اطلاعات ساختمان(۱)
نویسنده: میلاد کاردگر
کارشناس تکنولوژی های ساخت
نقش آفرینی همه ذی‌نفعان در یک زمین و در قالب یک تیم، از مهمترین عوامل موفقیت یک پروژه است. در پروژه‌ها عموماً افرادی با سطح دانش، تجربه و منافع مختلف، در قالب کارفرما، پیمانکار، مشاور، دستگاه نظارت، مدیر طرح، بهره‌بردار و…، دور یک میز نشسته و برای پیشبرد هرچه بهتر آن با یکدیگر تعامل و همکاری می‌نمایند. لذا همواره ایجاد یک زبان واحد میان ذی‌نفعان پروژه یکی از مهمترین چالش‌های مدیریت پروژه‌ها بوده است.
انعقاد قرارداد یکی از ابزارهای دیرین برای ایجاد هم‌زبانی میان ذی‌نفعان پروژه‌ها به حساب می‌آید اما در فرآیند تدوین قراردادها، بیشتر به جنبه‌های حقوقی میان طرفین تمرکز شده به گونه‌ای که جزئیات نحوه پیشبرد پروژه و نحوه تعامل کلیه سازمان‌های فعال در پروژه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. شاید اینگونه موارد در پروژه‌های مبتنی بر ساختارهای سنتی، که در آن سازمان‌ها به طور مستقل و با حداقل میزان شفافیت و تعامل با سایر ذی‌نفعان وظایف خود را پیش می‌برند؛ آنچنان چالش برانگیز نباشد اما قطعاً در پروژه‌های مبتنی بر فرآیند BIM، تعامل و همکاری میان سطوح مختلف سازمان‌های فعال نیازمند ایجاد ادبیاتی مشترک و شفاف میان همه آنها خواهد بود.
از این رو، در پروژه‌هایی که مبتنی بر فناوری BIM هستند، برای ایجاد شفافیت و تعامل هرچه بهتر ذی‌نفعان، از برنامه اجرایی BIM استفاده می‌شود. به طور خلاصه، برنامه اجرایی BIM بیانگر نحوه پیشبرد جنبه‌های مختلف مدیریت اطلاعات در یک پروژه است. پیاده سازی چنین برنامه‌ای، گردش بهینه اطلاعات تولیدشده در فرآیند BIM یک پروژه را میان کلیه فعالان آن پروژه تضمین می‌نماید. در یک تعریف ساده‌تر، برنامه اجرایی BIM شامل اهداف، چگونگی و نتایج حاصل از پیاده سازی BIM در پروژه خواهد بود.
برای پیشبرد هرچه بهینه‌تر BIM در یک پروژه، لازم است به پرسش‌های متنوعی درباره فرآیند پیاده سازی و نقش افراد در این فرآیند پاسخ داده شود.
برنامه اجرایی BIM بنا به ماهیت، نیاز و شرایط هر پروژه، شامل سرفصل‌های مختلفی خواهد بود اما به طور کلی می‌توان موارد زیر را به عنوان چارچوب کلی آن برشمرد:
در برخی کشورها، برنامه اجرایی BIM در دو مرحله تدوین می‌شود:
- برنامه اجرایی BIM پیش از انعقاد قرارداد (مقدماتی) [۲]
این سند در پاسخ به نیازهای اطلاعاتی کارفرما[۳] (EIR) که در اسناد مناقصه اعلام‌شده تدوین شده و به نوعی بیانگر رویکرد شرکت کنندگان مناقصه در مدیریت اطلاعات پروژه می‌باشد. به زبان ساده‌تر، مناقصه گذار (کارفرما)، نوع و نحوه دریافت اطلاعات را در EIR تشریح نموده و مناقصه‌گر در برنامه اجرایی BIM، رویکرد و توانمندی خود را به همراه چگونگی تولید و مدیریت اطلاعات برای تأمین نیازهای کارفرما ارائه می‌نماید.
- برنامه اجرایی BIM پس از انعقاد قرارداد (تفصیلی) [۴]
پس از اتمام مناقصه و انعقاد قرارداد، برنده مناقصه (پیمانکار، مشاور، تأمین کننده و…) موظف به ارائه برنامه اجرایی BIM تفصیلی خود خواهد بود.
تاکنون نمونه‌های متعددی از برنامه اجرایی BIM توسط مؤسسات، سازمان‌ها و دانشگاه‌های معتبر منتشر گردیده است. از مطرح‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- CPIx BIM Execution Plan
- BIM Execution Plan Penn State
- Singapore BIM Essential Guide For BIM Execution Plan
گفتنی است، هر پروژه به دلیل ماهیت منحصر به فرد خود نیازمند یک برنامه اجرایی منحصر به فرد است لذا می‌توان از راهنماهای فوق صرفاً برای آشنایی با الگوی کلی و مفاهیم مورد نظر آن استفاده نمود.
[۱] BIM Execution Plan (BEP/BxP)
[۲] Pre-Contract BEP
[۳] Employer’s Information Requirements (EIR)
[۴] Post-Contract BEP
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.